Η διατήρηση της υγείας των δοντιών δεν εξαρτάται μόνο από το τακτικό βούρτσισμα και τον
προληπτικό οδοντιατρικό έλεγχο, αλλά και από τις διατροφικές συνήθειες, οι οποίες μπορούν είτε να επιταχύνουν ή να καθυστερήσουν τη φθορά τους.
Μάλιστα, η σχέση διατροφής και στοματικής υγείας είναι στην πραγματικότητα αμφίδρομη, αφού αφενός οι «κακές» διατροφικές συνήθειες μπορούν να οδηγήσουν σε εμφάνιση τερηδόνας και άλλων οδοντικών προβλημάτων και αφετέρου, η «κακή» στοματική υγεία μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του ατόμου να καταναλώσει κάποια τρόφιμα, στερώντας του ενδεχομένως πολύτιμα για την υγεία θρεπτικά συστατικά.
Η τερηδόνα, και γενικότερα η φθορά των δοντιών, προκαλείται από τα βακτήρια της στοματικής κοιλότητας, τα οποία, μεταβολίζοντας τα σάκχαρα των τροφίμων και ροφημάτων, παράγουν οξέα που «επιτίθενται» στα δόντια. Συνεπώς, η συχνότητα κατανάλωσης προϊόντων που περιέχουν ζάχαρη αποτελεί το σημαντικότερο διατροφικό παράγοντα που σχετίζεται με την υγεία των δοντιών.
Ειδικότερα, τα τρόφιμα που θα πρέπει να αποφεύγονται ή να καταναλώνονται με περιορισμό σε ποσότητα και συχνότητα περιλαμβάνουν:
– ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη, όπως αναψυκτικά, χυμοί και φρουτοποτά, ιδιαίτερα όταν καταναλώνονται με αργό ρυθμό, παρατείνοντας την επαφή των δοντιών με τα σάκχαρα που περιέχουν
– καραμέλες και γλειφιτζούρια που διαλύονται αργά στο στόμα και τσίχλες με προσθήκη ζάχαρης
– ζαχαρούχα τρόφιμα με κολλώδη υφή, όπως μαλακά ζαχαρωτά και αποξηραμένα φρούτα
– γλυκίσματα όπως μπισκότα, κέικ, σοκολάτες και παγωτά
– ζάχαρη και άλλες γλυκαντικές ύλες
Επιπλέον, το συχνό «τσιμπολόγημα» κατά τη διάρκεια της μέρας, εκτός των προγραμματισμένων γευμάτων, ακόμη και όταν περιλαμβάνει πολύ μικρή ποσότητα τροφής, αυξάνει τον κίνδυνο οδοντικής φθοράς, καθώς προσφέρει στα βακτήρια περισσότερες «ευκαιρίες» για να δράσουν.
Επομένως, καλό θα είναι να καταναλώνονται τρία κύρια γεύματα και δύο ενδιάμεσα σνακ, τα οποία θα πρέπει να απέχουν μεταξύ τους τουλάχιστον δύο ώρες. Ακόμη, στην περίπτωση των βρεφών, θα πρέπει να αποθαρρύνεται η συνήθεια του παιδιού να κοιμάται με το μπιμπερό, καθώς με αυτόν τον τρόπο παρατείνεται η επαφή των δοντιών με τα σάκχαρα του γάλακτος, γεγονός που ευνοεί την παραγωγή οξέων από τα βακτήρια της στοματικής κοιλότητας.
Από την άλλη, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που συμβάλλουν στην προστασία των δοντιών από την επιβλαβή δράση των βακτηρίων. Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών δρα προστατευτικά, αυξάνοντας την έκκριση σάλιου, το οποίο εξουδετερώνει τα παραγόμενα οξέα.
Ανάλογη δράση έχει και η μάσηση τσίχλας χωρίς ζάχαρη, για περίπου 20 λεπτά μετά το γεύμα ή σνακ, ενώ η κατανάλωση νερού μαζί με το φαγητό και μετά από αυτό συμβάλλει στην απομάκρυνση των βακτηρίων και τη μείωση της παραγωγής οξέων.
Τέλος, σημαντική είναι και η δράση του φθορίου, το οποίο μειώνει τα επίπεδα οξέων στη στοματική κοιλότητα και βοηθά στη διαδικασία της φυσικής «επιδιόρθωσης» των δοντιών.
Από τη Χριστίνα Κατσαρού, επιστημονική συνεργάτη neadiatrofis.gr
