Απολογισμό της χρονιάς που φεύγει σε ότι αφορά στις πολιτικές υγείας που ακολουθήθηκαν φέτος, κάνει ο
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, συμπεριλαμβάνοντας τα αποτελέσματα πολιτικών, που έχουν εφαρμοστεί, με αποτέλεσμα την εξάλειψη νόσων σε ορισμένες χώρες όπως η ρουμπέλα στη Ν. Αμερική, η μηνιγγίτιδα Α στην Αφρική, η ηπατίτιδα Β στην Κίνα, το σημείο σταθμός λίγο πριν την ανακάλυψη εμβολίου για τον Έμπολα, αλλά και η ασφάλεια τροφίμων, η ανάγκη για επενδύσεις ανάπτυξης νέων θεραπειών, τα βάρη που συνεπάγεται η δημογραφική γήρανση στην Ευρώπη, η διαχείριση του προσφυγικού και μεταναστευτικού κύματος, η ανθρωπιστική βοήθεια σε πολεμικές συρράξεις και άλλα.
Ιανουάριος
Πρόληψη 16 εκ. πρόωρων θανάτων ετησίως. Περίπου 38 εκ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από καρδιακές και πνευμονολογικές νόσους, εγκεφαλικά, καρκίνο και διαβήτη. Από αυτούς, τα 16 εκατ. είναι πρόωροι – πριν την ηλικία των 70 – και θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί με πολιτικές μείωσης της χρήσης καπνού, αλκοόλ, ανθυγιεινής διατροφής και παράλειψης άσκησης.
Καλύτερη προετοιμασία για επείγοντα: Ο ΠΟΥ ξεκινά μια ευρεία αναμόρφωση για βελτίωση της ετοιμότητας του Οργανισμού σε μεγάλης κλίμακας επιδημίες, με πρόγραμμα ταχείας ανταπόκρισης που περιλαμβάνει ειδικές ομάδες κρούσης και ταμείο ειδικής χρηματοδότησης για τέτοιες καταστάσεις. Η απόφαση ελήφθη κατά την ειδική συνεδρίαση του Συμβουλίου του ΠΟΥ στις 25 Ιανουαρίου 2015.
Φεβρουάριος
Επενδύσεις για μεταδοτικές ασθένειες: Χρειάζονται αυξημένες επενδύσεις από τις κυβερνήσεις για να ελαφρύνουν τον ανθρώπινο πόνο, να διανείμουν τα κέρδη δικαιότερα και να ελευθερώσουν τους ανθρώπους που από καιρό είναι παγιδευμένοι στην φτώχεια, επισημαίνει ο δρ. Ζαν Ζανίν, συντονιστής στο τμήμα Παραμελημένων Τροπικών Νόσων.
Παράδοση ιατρικών προμηθειών στην Ουκρανία: Ο ΠΟΥ παρέδωσε 13 τόνους ιατρικών προμηθειών στο Ντονέτσκ της Ουκρανίας ως μέρος της ανθρωπιστικής βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών, που περιελάμβανε 62 τόννους ανθρωπιστική βοήθεια. Τα εφόδια περιελάμβαναν φάρμακα για AIDS και φυματίωση, διαγνωστικά HIV και 3 τόνους φάρμακα κατά λοιμώξεων.
Μειώστε το θόρυβο: Ο ΠΟΥ προειδοποιεί ότι περισσότεροι από 1 δισ. έφηβοι και νέοι ενήλικες κινδυνεύουν να χάσουν την ακοή τους από κακή χρήση των συσκευών ήχου τους, με τις οποίες εκτίθενται σε καταστρεπτικά επίπεδα ήχου και σε πολύβουους χώρους διασκέδασης. Επισημαίνει μάλιστα, πως ένα τέταρτο έκθεσης σε επίπεδα θορύβου 100 db και πάνω, μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη κώφωση.
Μάρτιος
Μειώστε τη ζάχαρη: Νέα οδηγία του ΠΟΥ συνιστά σε ενήλικες και παιδιά τη μείωση της ζάχαρης σε επίπεδα κάτω του 10% της συνολικής προσλαμβανόμενης ενέργειας. Μείωση δε, κάτω από το 5% (περίπου 25 γραμ. μόνο) μπορεί να δώσει πρόσθετα οφέλη. Η κατανάλωση αυξημένης ποσότητας ζάχαρης προδιαθέτει σε παχυσαρκία και αύξηση της τερηδόνας.
Μη μεταδοτικές ασθένειες: Αύξηση των επενδύσεων είναι απαραίτητη και για την άνοια, καθώς 50 εκ. άνθρωποι ζουν με αυτή και το 60% αυτών σε χαμηλού και μέσου εισοδήματος χώρες. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να τριπλασιαστεί ως το 2050, δημιουργώντας ένα παλιρροϊκό κύμα, όπως χαρακτηριστικά είπε η δρ. Τσάν, γενική διευθύντρια του Οργανισμού και πρόσθεσε ότι “χρειάζονται επενδύσεις για έρευνα στη θεραπεία της άνοιας, αλλά και για υποστήριξη των φροντιστών”.
Απρίλιος
Ασφάλεια τροφίμων από το αγρόκτημα στο πιάτο: Επικίνδυνα τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν περισσότερες από 200 ασθένειες από διάρροια μέχρι διάφορες μορφές καρκίνου. Την παγκόσμια ημέρα υγείας στις 7 Απριλίου φωτίστηκαν οι κίνδυνοι από επικίνδυνα τρόφιμα και την ανάγκη για συντονισμένη δράση σε ολόκληρη την αλυσίδα διατροφής.
Εξάλειψη της ρουμπέλας στη Νότια Αμερική: Πρόκειται για την πρώτη περιοχή που απαλλάσσεται από την ενδημική, κολλητική, ιογενή νόσο, που μπορεί να προκαλέσει πολλαπλά εκ γενετής προβλήματα στα νεογνά, αλλά και θανάτους εμβρύων, όταν η εγκυμονούσα προσβληθεί από τη νόσο. Το επίτευγμα ήταν δυνατό, ύστερα από 15ετείς εμβολιασμούς με το εμβόλιο ΜΜR.
Η Ινδία προωθεί την εξάλειψη της ελονοσίας: Η επέκταση της διάγνωσης και θεραπείας ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές, επιτρέπει στην Ινδία να προωθήσει τη μείωση των κρουσμάτων ελονοσίας. Από το 2005, το υπουργείο Υγείας της χώρας, έχει ενεργοποιήσει περισσότερες από 900.000 εθελόντριες που επισκέπτονται χωριά τουλάχιστον 1000 κατοίκων και ενθαρρύνουν τους κατοίκους τους, να αναζητούν θεραπείες εναντίον ασθενειών όπως η ελονοσία.
Μάιος
Νεπάλ, η χαρά εν μέσω καταστροφής: Ο ΠΟΥ υποστήριξε στο Νεπάλ υπηρεσίες μαιευτικής και βρεφικής υγείας, καθώς το 90% των υποδομών καταστάφηκε από τους σεισμούς. Μαιευτήρια στήθηκαν σε νοσοκομεία – τέντες, ενώ εκπαιδεύτηκαν άμεσα μαίες και υποστηρικτικό προσωπικό, ώστε να διασφαλίζονται ασφαλείς γέννες και φροντίδα για τις νέες μητέρες και τα νεογνά, μέσα στην καταστροφή.
Βελτιώνοντας την πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας φάρμακα: Ο ΠΟΥ προσθέτει στις απαραίτητες θεραπείες αυτήν της ηπατίτιδας C, της πολυανθεκτικής φυματίωσης και μερικές αντικαρκινικές θεραπείες στη λίστα των Απαραίτητων Φαρμάκων. Η κίνηση, ανοίγει το δρόμο να βελτιωθεί η πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες που δείχνουν σαφή πλεονεκτήματα και θα μπορούσαν να έχουν κρίσιμη επίδραση στη δημόσια υγεία. Η λίστα αυτή, χρησιμοποιείται από κυβερνήσεις και ιδρύματα, διεθνώς, για να τίθενται οι προτεραιότητες στη χρήση φαρμάκων.
Στοπ στα παράνομα προϊόντα καπνού: Υπολογίζεται ότι 1 στα 10 τσιγάρα που καταναλώνονται είναι παράνομο. Η εξάλειψη του παραεμπορίου θα έφερνε 31 δισ. δολ. φόρων στις κυβερνήσεις, βελτιώνοντας τη δημόσια υγεία, μειώνοντας την εγκληματικότητα και μειώνοντας σημαντικά τον τζίρο της καπνοβιομηχανίας.
Ιούνιος
Δώστε ελεύθερα, δώστε συχνά: Κατά την παγκόσμια ημέρα αιμοδοσίας στις 14 Ιουνίου ο ΠΟΥ ζήτησε την αύξηση των τακτικών δωρεών αίματος από εθελοντές δότες, που σώζουν εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως, κάθε χρόνο. Στόχος του ΠΟΥ είναι όλες οι χώρες να γίνουν αυτάρκεις στις ανάγκες στους σε αίμα, ως το 2020.
Εκατομμύρια χάνουν υπηρεσίες υγείας: 400 εκ. άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας και 6% του πληθυσμού σε χαμηλού και μέσου εισοδήματος χώρες, σπρώχνονται σε ακραία φτώχεια εξαιτίας των δαπανών υγείας, παρατηρούν ο ΠΟΥ και η Παγκόσμια Τράπεζα. Ο ΠΟΥ συνιστά στις χώρες να στοχεύσουν στην παροχή τουλάχιστον 80% της πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες υγείας και στην προστασία των πληθυσμών από καταστροφικές πληρωμές υγείας που οδηγούν σε φτωχοποίηση των νοικοκυριών.
Ιούλιος
Προς μια νέα γενιά χωρίς AIDS: Η Κούβα είναι η πρώτη χώρα που κατάφερε να εξαλείψει την κάθετη μετάδοση του ιoύ HIV και της σύφιλης, από μητέρα σε παιδί. Κάθε χρόνο διεθνώς, 1,4 εκ. γυναίκες που ζούν με τον HIV, μένουν έγκυες. Χωρίς θεραπεία, έχουν πιθανότητες μετάδοσης του ιού στο παιδί, κατά 15-45%. Όμως οι πιθανότητες πέφτουν στο 1%, αν η αντιρετροϊκή θεραπεία χορηγείται και στους δύο (μητέρα και παιδί) καθόλη τη διάρκεια των σταδίων που μπορεί η νόσος να μεταδοθεί από την εγκυμοσύνη ως τον θηλασμό.
Μια γενιά χωρίς ηπατίτιδα Β: Η Κίνα σχεδόν εξάλειψε την ηπατίτιδα Β στα παιδιά, μέσω ενός εκτενούς προγράμματος εμβολιασμού την τελευταία 25ετία. Στην Κίνα ζουν περίπου 90 εκ. άνθρωποι με χρόνια ηπατίτιδα Β και 10 εκ. με ηπατίτιδα C, φθάνοντας έτσι το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού με χρόνιες ιογενείς ηπατίτιδες. Χωρίς θεραπεία, το 30% αυτών των ασθενών θα αναπτύξουν κίρρωση και καρκίνο.
Η Νιγηρία βγήκε από τη λίστα της ενδημικής πολυομυελίτιδας: Στις 24 Ιουλίου, Νιγηρία είχε διανύσει έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς περιστατικά πολυομυελίτιδας, τη στιγμή που το 2012 περισσότερα από τα μισά κρούσματα της νόσου, διεθνώς, βρίσκονταν στην ίδια χώρα. Από τότε, περισσότεροι από 200.000 εθελοντές “χτένισαν” τη χώρα, εμβολιάζοντας περισσότερα από 45 εκ. παιδιά κάτω των 5 ετών, ώστε να διασφαλιστεί ότι κανένα από αυτά δεν θα προσβαλλόταν από την παραλυτική ασθένεια.
Ο κόσμος ενόψει εμβολίου κατά του Έμπολα: Ενδιάμεσα αποτελέσματα κλινικές μελέτης για εμβόλιο κατά του Εμπολα στη Γουινέα, έδειξαν ότι το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό. Διεθνείς ειδικοί όμως υπέδειξαν ότι η μελέτη πρέπει να συνεχιστεί. Εντούτοις διαπιστώθηκε ότι η επιτακτική ανάγκη για διάσωση ζωών, μπορεί να επιταχύνει την έρευνα και ανάπτυξη ιατρικών προϊόντων.
Αύγουστος
Υποστήριξη θηλασμού στους χώρους εργασίας: Ο ΠΟΥ υποστήριξε το συνδυασμό θηλασμού και εργασίας, καθώς πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν πρόβλημα συνέχισης του θηλασμού του μωρού τους, όταν επιστρέφουν στην εργασία. Η υποστήριξη του θηλασμού από το χώρο εργασίας, αναδεικνύεται καθοριστική για τη συνέχιση του θηλασμού μετά την επιστροφή στη δουλειά.
Σεπτέμβριος
Μια νέα περίοδος για την δημόσια υγεία: Οι παγκόσμιοι ηγέτες υιοθέτησαν τους στόχους της συνόδου του ΟΗΕ για Βιώσιμη Ανάπτυξη, όπου η υγεία κατέχει κεντρική θέση “διασφαλίζοντας υγιείς ζωές και προάγοντας το ευ ζην σε όλες τις ηλικίες, που προσδιορίζεται από 13 παράγοντες και τίθενται και άλλοι 16 στόχοι που σχετίζονται με την υγεία ή συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας έμμεσα.
Θεραπεία όλων των ανθρώπων με HIV: Ο ΠΟΥ εγκαινίασε νέες συστάσεις “θεραπείας όλων” όσων έχουν προσβληθεί από τον ιό, αμέσως μετά τη διάγνωση. Η έγκαιρη έναρξη αντιρετροικής θεραπείας βελτιώνει την ποιότητα ζωής και μειώνει τις πιθανότητες μετάδοσης στους συντρόφους των πασχόντων.
Βοηθώντας τις χώρες να διαχειριστούν τους πρόσφυγες και μετανάστες: Ο ΠΟΥ σε συνεργασία με τον ΟΗΕ συμβάλλει στην διαχείριση του μεταναστευτικού και προσφυγικού κύματος, με την παροχή εξοπλισμού και φαρμάκων, εκπαιδεύοντας επαγγελματίες υγείας στα σημεία εισόδου, πραγματοποιώντας εμβολιασμούς κλπ.
Οκτώβριος
Διπλασιασμός των υπερηλίκων ως το 2050: Ο αριθμός των ατόμων άνω των 60 ετών, αναμένεται να διπλασιαστεί και να φτάσει σε αναλογία 1/5, διεθνώς. Η δημογραφική αυτή εξέλιξη απαιτεί δραστική κοινωνική αλλαγή και συστήματα υγείας που θα μπορέσουν να προσαρμοστούν στις ανάγκες των ατόμων 3ης ηλικίας.
Φόρος αίματος στους δρόμους: Περίπου 1,25 εκ. άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους σε τροχαία. Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ χωρών υψηλού και χαμηλού εισοδήματος. Στις τελευταίες καταγράφεται το 90% των δυστυχημάτων, παρότι διαθέτουν μόλις το 54% των οχημάτων παγκοσμίως. Το χαμηλότερο ποσοστό δυστυχημάτων καταγράφεται στην Ευρώπη και το υψηλότερο στην Αφρική.
Υπηρεσίες υγείας φιλικές προς τους εφήβους: Πολλοί έφηβοι πάσχουν από ψυχικές διαταραχές, χρήση ουσιών, κακή διατροφή, ηθελημένους τραυματισμούς και χρόνιες ασθένειες και δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες πρόληψης και περίθαλψης. Η εφηβεία είναι η ηλικία κατά την οποία διαμορφώνονται συμπεριφορές με μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία. Ο ΠΟΥ και ο UNAIDS έθεσαν καινούριους στόχους βοηθώντας τα κράτη να βελτιώσουν την ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας των εφήβων.
Νοέμβριος
Θανατηφόρος ασθένεια κοντά στην εξάλειψη: Η μηνιγγίτιδα Α έχει σχεδόν εξαλειφθεί εδώ και 5 χρόνια με μαζικούς εμβολιασμούς περισσοτέρων από 237 εκ. ατόμων σε 26 χώρες της Αφρικής στη “ζώνη της Μηνιγγίτιδας”. Το 1996, επιδημία έπληξε πάνω από 250.000 ανθρώπους και σκότωσε 25.000 μόλις μέσα σε μερικούς μήνες. Το γεγονός πυροδότησε διεθνείς προσπάθειες του ΠΟΥ και αναπτύχθηκε φθηνό εμβόλιο σε χρόνο ρεκόρ και στο 1/10 της συνήθους τιμής των εμβολίων.
Αντίσταση στα αντιβιοτικά: 2 στους 3 πιστεύουν ότι τα αντιβιοτικά θεραπεύουν το κρυολόγημα και τη γρίπη, παρότι τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία επίδραση στις ιώσεις. Ο ΠΟΥ ξεκίνησε διεθνή εκστρατεία ενημέρωσης για να αλλάξει η αντίληψη των ασθενών και να μειωθεί η αντίσταση στα υπάρχοντα αντιβιοτικά.
Τέλος στους θανάτους εγκύων και επίτοκων: Ο κίνδυνος θανάτου των εγκύων ή επίτοκων έχει μειωθεί τα τελευταία 25 χρόνια στο μισό. Εντούτοις 300.000 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο από αιτίες που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη τους, παρότι πολλοί θάνατοι θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί. Ο ΠΟΥ προωθεί νέα στρατηγική για να σταματήσουν οι θάνατοι αυτοί ως το 2030, καθώς μπορούν να προληφθούν.
Εμβολιασμός κατά της ιλαράς έσωσε 17 εκ. ζωές από το 2000 μέχρι σήμερα. Εντούτοις 100.000 παιδιά πέθαναν πέρυσι από ιλαρά, επειδή έχασαν τον εμβολιασμό. Οι επιπτώσεις της νόσου είναι ιδιαίτερα σοβαρές σε υποσιτισμένα παιδιά και άτομα με μειωμένο ανοσοποιητικό, συμπεριλαμβάνοντας τύφλωση, εγκεφαλίτιδα, σοβαρή διάρροια, πνευμονία και θάνατο.
Δεκέμβριος
Προστασία της υγείας από την κλιματική αλλαγή: Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι η κλιματική αλλαγή προκαλεί δεκάδες χιλιάδες θανάτους ετησίως. Υπολογίζεται ότι 7 εκ. άνθρωποι πεθαίνουν από μόλυνση του περιβάλλοντος, και η κλιματική αλλαγή θα φέρει επιπλέον 250.000 θανάτους από ελονοσία, διάρροια, θερμοπληξία και υποσιτισμό μεταξύ 2030 και 2050.
Τα παιδιά αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο από μολυσμένα τρόφιμα. Περίπου 600 εκ. ή περίπου 1 στους 10 αρρωσταίνουν αφότου φάνε μολυσμένα τρόφιμα. Απ΄ αυτούς, 420.000 άνθρωποι πεθαίνουν, συμπεριλαμβανομένων 125.000 παιδιών κάτω των 5 ετών, σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Ο κίνδυνος τροφιμογενών λοιμώξεων είναι υψηλότερος σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, εξαιτίας μη ασφαλούς νερού, κακές συνθήκες υγιεινής και κακή προετοιμασία και φύλαξη του φαγητού.
Από τη Βίκυ Καρατζαφέρη, υπεύθυνη θεμάτων υγείας neadiatrofis.gr
